Powrót do sportu

Kompleksowa opieka nad sportowcem, wracającym do aktywności sportowej po doznaniu urazu może sprawić, że zawodnik nie tylko odzyska formę sprzed urazu, ale osiągnie nawet wyższe wyniki zarówno w sporcie, jak i na poziomie rozwoju osobistego. W ostatnim artykule z serii "Sportowiec po urazie fizycznym" przedstawiam etapy powrotu do sportu oraz warunki, jakie muszą być spełnione zanim zawodnik wróci do gry.




Tydzień temu zamieściłam małą ściągę dla fizjoterapeutów. Pisałam o etapach i podstawowych wytycznych procesu rehabilitacji. Jeśli nie czytałeś tego artykułu zajrzyj tutaj.
Dziś ostatni element kompleksowej rehabilitacji sportowca po urazie - powrót do gry.

Okres powrotu do sportu po urazie można podzielić na cztery etapy (1)

1. Wstępny powrót i potwierdzenie wyzdrowienia – okres ten kończy się wraz z ukończeniem podstawowej rehabilitacji, jednak nie musi to być jednoznaczne z odzyskaniem pełnej sprawności. Czasami zawodnik odczuwa dolegliwości bólowe jeszcze długo po ukończeniu zasadniczej części rehabilitacji.

2. Powrót do fizycznych i technicznych umiejętności – okres ten trwa do momentu, kiedy sportowiec nabędzie zaufania do swojego organizmu i poczuje pewność, że jest gotowy do podjęcia treningu sportowego. Przejście do kolejnego etapu następuje, gdy sportowiec nie identyfikuje się już z doznanym urazem.

3. Intensywny trening – w okresie tym włącza się do treningu elementy uprawianej dyscypliny i zwiększa intensywność ćwiczeń. Od postępów w tym etapie zależy czy wróci on do poziomu sprzed urazu. Zdarza się także, że część ciała, która uległa obrażeniom, po tym okresie jest w lepszym stanie niż wcześniej.

4. Powrót do udziału w zawodach – ostatni docelowy etap, który następuje w chwili, gdy zawodnik z pełnym przekonaniem wraca na arenę sportową. W okresie tym u sportowca mogą pojawić się obawy, czy powrót do sportu wyczynowego nie spowoduje odnowienia się kontuzji oraz o to, czy po okresie przerwy sprosta oczekiwaniom otoczenia (2).

Powrót do uprawiania sportu uwarunkowany jest uzyskaniem:

• pełnego zakresu ruchu,
• dobrej propriocepcji i koordynacji,
• prawidłowej równowagi mięśniowej,
• wyniku testów funkcjonalnych w granicach ok. 90% w porównaniu z drugą kończyną (jeśli uraz dotyczy kończyny)
• braku wysięku i bólu podczas aktywności fizycznej

Wczesne włączenie elementów uprawianej dyscypliny w usprawnianiu sportowca po urazie pomaga przełamać barierę psychiczną i przezwyciężyć obawy przed powrotem do sportu (3). 
Na końcu rehabilitacji psycholog powinien stwierdzić, czy zawodnik jest mentalnie gotowy do aktywnego powrotu do sportu profesjonalnego. Zdarza się bowiem, że lekarz zgłasza kliniczną poprawę a trener rejestruje zadowalające wyniki pomiarów sprawności fizycznej, ale własna ocena stanu zdrowia sportowca nie pokrywa się z tymi opiniami, co nie pozwala mu wrócić do sportu. Psycholog może odpowiednio wcześnie rozpoznać także odwrotną sytuację, kiedy zawodnik  przekonany jest o swojej gotowości do startów, jednak w stosunku do zaleceń medycznych i opinii trenera uczestnictwo w zawodach byłoby przedwczesne. Zarówno w pierwszym jak i drugim przypadku powrót do sportu wyczynowego może być dla zawodnika szkodliwy (4).


Pracując ze sportowcem po urazie zespół sportowo-medyczny powinien dołożyć wszelkich starań, aby kontuzjowany zawodnik poczuł, że mimo odmiennej, trudnej sytuacji życiowej, jaką spowodowało doznanie urazu, zawodnik nadal jest ważny, potrzebny i traktowany w najlepszy z możliwych sposobów. Niezależnie od tego, jak sprawnie przebiegał proces rehabilitacji, należy zrobić wszystko, aby odzyskał on pełną satysfakcję z życia.

Artykuł powstał w oparciu o posiadaną wiedzę i następujące materiały:

Taylor, J., Taylor, S. (1997). Psychological Approaches to Sports Injury Rehabilitation. Aspen, Gaithersburg, Maryand.

Blecharz, J., Siekańska, M. (2009) Praktyczna psychologia sportu, Wykorzystanie koncepcji psychologicznych w sporcie, Wydawnictwo AWF Kraków

Pasierbiński, A. Jarząbek, A. (2001) Rehabilitacja po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego, Carolina Medical Center, Warszawa

Gerrard, D.F. (2001) The physician’s viewpoint. [W:] J. Crossman (red.) Coping With Sport Injuries: Psychological Strategies for Rehabilitation. 51-61. New York: Oxford University Press Inc.

Zdjęcie pochodzi ze strony: http://gwizdek24.se.pl/koszykowka/nba-koby-bryant-wrocil-do-gry-po-siedmiu-miesiacach_370080.html

Tekst jest fragmentem mojej pracy magisterskiej. Kopiowanie go bez zgody właściciela może zostać potraktowane jako plagiat. Jeśli chcesz wykorzystać powyższe treści napisz do mnie na adres: malwina.liszka@gmail.com